maandag 8 september 2014

Het prille begin van Witty Corporate cARToons: de vroege jaren

(this blog is in Dutch only, for now, but I'll make sure a proper translation will be online soon - as it is about the pure origins of Witty Art and I wouldn't want my international followers to miss this - just a bit of patience, folks!) 

Het denken en dromen in beelden, en deze vastleggen, op papier, op canvas, om het even wat, het is mijn tweede of misschien zelfs wel eerste natuur. Zozeer, dat mensen om mij heen zeggen dat als ik bloed, ik inkt bloedt. Tikje dramatisch misschien, maar .. er zit wel een kern van waarheid in. Ik teken al sinds ik me kan herinneren, ik had altijd stiften, pen, papier, een teken- of schetsblok en als dat niet voorhanden was, een ballpoint en een schriftje.



De tekendrift bleef niet onopgemerkt en dankzij de voorspraak van een familielid mocht ik, enige jaren later, als piepjong kunstenaartje-in-de-dop zo af en toe illustraties maken voor een onder meer een aantal personeelsmagazines en andere bedrijfsbladen. Het was begin jaren '80: intranet en digitale nieuwsbrief waren nog ver, ver weg. En onlangs stuitte ik op een aantal gebundelde jaargangen van het magazine De Bedrijfsjournalist, het Maandblad van de Vereniging van Bedrijfsredacteuren, alle uitgaven uit de periode 1982-1983. Met in een aantal daarvan dus illustraties en cartoons van mijn jonge, nog zoekende hand.

Neem deze nu, gemaakt naar aanleiding van de grote ambtenarenstaking tijdens de hete herfst van 1983. De opdracht was duidelijk: ik moest een tekening maken naar de iconische prent van Albert Hahn, die verscheen in het Zondagsblad van Het Volk op 8 februari 1903 n.a.v. de Spoorwegstaking uit dat jaar: ''Gans het raderwerk staat stil, indien Uw macht'ge hand dat wil'':



Hetzelfde gebeurde min of meer in die turbulente nazomer 80 jaar later, toen het land zo goed als verlamd raakte doordat de ambtenaren massaal het werk neerlegden om hun looneis van 3,5% kracht bij te zetten. Wekenlang werd het vuilnis niet opgehaald, de post niet bezorgd, reed het openbaar vervoer niet of amper, het was de tijd voor de privatiseringen, het land kwam volkomen tot stilstand. Over de oorzaken, de afloop en de gevolgen van de de staking lees je hier meer. De parallel met het beeld van de spoorwegstaking uit 1903 was overduidelijk, de opdracht ook. Mijn destijds 17-jarige ik maakte er dit van:



Een zoekende tiener, met een nog zoekende hand, schrijf ik. En toch viel me bij het bekijken van die tekeningen, in al hun zoektocht naar een eigen stijl, een ding op. Die eigen stijl was er er misschien nog niet, maar al wel een eigen handschrift. Ruw, hoekig, onzeker, onvast, dat alles en nog veel meer, maar ik zag en voelde de overeenkomsten met mijn werk van nu, zowel in mijn vrije werk als in mijn illustraties. Zo legde ik voor de aardigheid de illustraties die ik onlangs maakte voor Jan-Peter Bogers' boek "Versimpelen" langs deze cartoon die ik destijds maakte voor bij een artikel over internationale samenwerking tussen bedrijfsjournalisten (en de al dan niet vermeende aan- of aanwezigheid van de Belgische en Nederlandse collega's: ''BeNe Officer'').

En ik zag de verwantschap tussen de beide tekeningen, dwars door de jaren heen. Of ik zag ineens dat het ironisch commentaar op ''modern management'' van toen eigenlijk vrijwel naadloos aansluit bij de (nog online te verschijnen) Corporate cARToons. Maar ook bij Witty Art Series als ''Innovation In Corporation'' en ''iSamurai'': 'Aan MIJN management ligt het immers niet!'

Er is in managementland sinds al die jaren kennelijk maar bitter weinig veranderd ...


Maar, om in tekentermen te blijven, ik zelf kan bijna een rechtstreekse, zij het geen loodrechte, lijn trekken tussen het handschrift van mijn jonge ik en mijn Witty 'Stylo' nu. En dat was behalve heel aardig en heel grappig vooral ook erg ontroerend om te zien.

Mensen die mij kennen, weten dat ik nog niet zo lang geleden weer, na een lange, lange periode van creatieve stiltstand, gekozen heb voor Witty Art. En dat die keuze tot stand is gekomen in een bijzonder turbulente en pijnlijke periode in mijn leven, maar die ook een periode van transformatie inluidde. En om dan zo te zien en te ontdekken, dat je, na al die jaren, weer zo verdomd dicht bij de oorsprong komt, zo dicht dat je je jonge 'ik' weer bijna even recht in de ogen kan kijken en kan zeggen: ''Hey, it's me, I'm back!'' en dat die jonge 'ik' dan doodleuk als antwoord geeft: ''Welcome back, stranger. I never left''.


Excuses overigens voor de wat ''crappy'' kwaliteit van de hier getoonde foto's. Ik heb nog niet de tijd gehad de afzonderlijke pagina's met de illustraties netjes in te scannen, de originelen heb ik zelf al lang niet meer. En ik vond het zo bijzonder deze illustraties, waarvan ik het bestaan eigenlijk een beetje vergeten was, weer tegen te komen dat ik mijn ongeduld niet kon bedwingen deze met mijn volgers te delen!





Geen opmerkingen:

Een reactie posten